0690 BS
0690 Beeld As 3
0690 Beeld As 5
0690 Beeld overhoeks 2
0690 Beeld Zijkant 2
0690 Beeld Entree 2
0690 Beeld Entree Interieur
0690 Beeld Zaal Interieur
0690 Maquette
0690 Situatie
0690 Plattegrond

0690 BS
0690 Beeld As 3
0690 Beeld As 5
0690 Beeld overhoeks 2
0690 Beeld Zijkant 2
0690 Beeld Entree 2
0690 Beeld Entree Interieur
0690 Beeld Zaal Interieur
0690 Maquette
0690 Situatie
0690 Plattegrond
previous arrow
next arrow

“A place finely attuned to the discipline and dignity of military life, the feelings of surviving relatives, and the consoling qualities of natural growth and renewal in the surroundings.” Voorwoord Tony Fretton ‘Cemeteries of the Great War by Sir Edwin Lutyens’

Het Erehuis, Loenen

Ereveld Loenen is een nationale begraafplaats voor slachtoffers uit de tweede wereldoorlog. Het ontwerp is van landschaps- en tuinarchitect D. Haspels, het werd in 1949 geopend door koningin Wilhelmina. Bijzonder aan deze begraafplaats is dat de graven op een natuurlijke manier verspreid liggen langs kronkelende paden in een bosrijke omgeving. De paden vormen de glooiingen van het terrein rondom een radiale structuur van zichtlijnen met in het midden een kruis. In 2010 is de begraafplaats uitgebreid met een veteranenbegraafplaats. Rond het bestaande ereveld loopt een nieuw kronkelend pad met besloten boskamers waar nieuwe graven komen. 

Bijzondere plek
De nieuwe aula en het infocentrum, dat we de titel Het Erehuis hebben gegeven, ligt op een bijzondere plek; uitkijkend op het natuurlijk ontworpen Ereveld en liggend tussen de nieuwe besloten boskamers. Deze duale positie is leidend geweest in het ontwerp van Het Erehuis. De as richting het kruis van het Ereveld bepaalt de symmetrische opzet van het gebouw, een opzet die goed past bij de erebegraafplaats en de thema’s van orde en waardigheid. Aan de kruiszijde wordt het gebouw ingesloten door het bestaande bos. Aan de entreekant opent het landschap zich.

Boskamer
De ronding van de boskamers bepaalt de vorm van de zijgevels, zij reageren met een antivorm en verankeren het gebouw in het landschap. De draaiende gevel schermt delen van het gebouw af en zorgt voor een variërend zicht van binnenuit. De penanten van metselwerk tonen een mooi ritme, als ware het een erewacht. Twee lange betonnen banken kaderen het entreegebied in en leiden de bezoeker naar de ingang. De materialisering van de nieuwe elementen is gelijk aan die van de boskamers.

Routing
De routing van de rouwstoet en de verschillende fasen van het afscheid nemen die daarbij horen, zijn leidend geweest voor de positie van het gebouw in het landschap en voor de opzet van de plattegrond. De rouwstoet arriveert via het slingerpad van asfalt bij het entreegebied. Hier maakt het landschap plaats voor de ceremonie met mogelijk militaire eer. Na de ceremonie in de aula vervolgt de stoet zich via de wandelpaden naar de begraafplaats. Na de begrafenis is er een korte route terug naar de entree voor de condoleance.

Eregalerij
De ontsluiting van het Erehuis is helder en heeft de vorm van een zandloper. De bezoekers worden ontvangen in het informatiecentrum. Na het onthaal vernauwt de ruimte zich en loopt men via de eregalerij naar de aula. De eregalerij werkt als een grote letterbak; er hangen herinneringsplakaten van allerlei soort, memorabilia en schilderijen die aangelicht worden. De galerij vormt een logische verbinding met de aula en werkt tweeledig; als doorgaande route voor het informatiecentrum enerzijds en als besloten moment in de route van de rouwstoet anderzijds. Na de eregalerij volgt de ruime en lichte aula. Hier biedt een groot erkerraam uitzicht op de as naar het kruis.

Natuurlijke materialen
Het gebouw is een alzijdig object dat op een natuurlijke manier aansluit op het landschap. De materialisatie is passend: een grote rieten kap boven een lichte plint van metselwerk. Het is een archetype, een oervorm, die past bij de bestaande gebouwen van het Ereveld en die we geabstraheerd hebben. De grote en strak gedetailleerde kap is stoer en beschermend. Het riet is zacht. Het baksteen metselwerk heeft bijzondere details; het reliëf zorgt voor schaduwwerking. De puien zijn van brons geanodiseerd aluminium. Afhankelijk van de achterliggende ruimte zit er een groot of een klein raam in, of een deur. De voorgestelde materialen zijn deels biobased; dit geldt voor de rieten dakbedekking, (deels) voor het baksteen metselwerk en de houtskeletbouw wand- en dakelementen met vlasisolatie. Alle materialen veranderen onder invloed van lichtval en weer en verouderen op een mooie manier. 

Selectie, 2e plaats
Opdrachtgever: Oorlogsgravenstichting
Team: Marjolein van Eig, Marinda Verschoor, Eli Dorsman
Met medewerking van: IMd, dgm-ta, De Zwarte Hond, Kampman Architecten, Biq Architecten, Vollmer & Partners, M2R